İslam, insanların mükemmel olmadığını kabul eder. Herkes günah işler, ancak bir inananı diğerlerinden ayıran şey, bu günahları tanıması ve Allah'a geri dönme arzusudur. Tövbe (Tawbah) bir kapıdır, bu kapı insan hayatta olduğu sürece açıktır. Kur'an ve Sünnet, günahın ciddiyetini ve Allah'a samimiyetle dönenler için Allah'ın sonsuz merhametini vurgular.
İslam'da günah, Allah'ın emirlerine veya Peygamber Muhammed'in (s.a.v) örneğine karşı gelen her eylemdir. Günahlar büyük (kabair) veya küçük (saghair) olabilir ve sadece bireyi değil, aynı zamanda toplumun manevi sağlığını da etkiler.
"Ve size gelen her türlü sıkıntı, ellerinizin kazandığı yüzündendir. Ama O, çokça bağışlar." 42:30
Buna rağmen, günahlar bir çıkmaz sokak değildir — İslam, her zaman tövbe ve ıslah yoluyla Allah'a geri dönmeyi sunar.
Büyük günahlar, Allah'a ortak koşmak (şirk), cinayet, hırsızlık, yalan tanıklık, zulüm, dedikodu ve ebeveynlere isyan gibi eylemleri içerir. Bu günahlar, Kur'an ve Hadislerde açıkça yasaklanmıştır.
"Eğer yasaklanan büyük günahlardan kaçınırsanız, biz de sizin küçük günahlarınızı affeder ve sizi onurlu bir girişe kabul ederiz." 4:31
Küçük günahlar birikerek ciddi hale gelebilir, bu yüzden düzenli öz değerlendirme ve tövbe vurgulanmaktadır.
Tövbe, bir hata yaptıktan sonra Allah'a samimiyetle dönüş yapmaktır. Bu, pişmanlık, günahı bırakma, tekrar yapmama kararı ve eğer günah başkalarına zarar verdiyse, telafi etme anlamına gelir. Allah, tövbe edenleri sever.
"Şüphesiz, Allah sürekli tövbe edenleri ve kendini arındıranları sever." 2:222
Tövbe, tekrar başarısız olsalar da kabul edilir — yeter ki bu samimi olsun ve ölüm anına kadar ertelenmesin.
Allah’ın merhameti her türlü günahı aşar. Kur'an, büyük günahlar işlemiş olanların dahi, samimiyetle tövbe ederlerse umutsuzluğa düşmemeleri gerektiğini garanti eder.
"De ki: 'Ey nefislerine zulmetmiş kullarım, Allah’ın rahmetinden umutsuzluğa düşmeyin. Şüphesiz Allah, tüm günahları affeder.'" 39:53
Bu ayet, günah nedeniyle suçluluk duyan her bir ruhu teselli eden, Kur'an’daki en umut verici ayetlerden biridir.
Peygamber Muhammed (s.a.v), günahsız olmasına rağmen günde 70'ten fazla kez Allah'tan af dilerdi. Alçakgönüllülüğü, tüm inananlar için bir örnek olup, onları Allah ile bağlantıda kalmaya ve asla kendilerini doğru görmemeye hatırlatır.
"Allah'a yemin ederim ki, ben Allah'tan af dilerim ve günde yetmiş defa ona tövbe ederim." Hadis - Buhari
Samimi bir tövbe için alimler, bazı ana şartları belirtmişlerdir:
Tövbe ertelenmemelidir, çünkü geleceğin garantisi yoktur. Gece namazları, gözyaşları ve özel dua, samimi tövbenin ifade edilmesinde sevilen şekillerden biridir.
Bir kişi kaç kez düşerse düşsün, İslam onu samimiyet ve alçakgönüllülükle tekrar ayağa kalkmaya teşvik eder. Günah bir sınavdır, ancak tövbe kapısı her zaman açıktır. Tawbah aracılığıyla kalpler temizlenir, umut yenilenir ve Allah’a doğru yolculuk tazelenir.
Asla umutsuzluğa kapılma — bir kişi samimiyetle geri döndüğü sürece, Allah onu affetmeye ve yüceltmeye hazırdır.