اسلام اغلب به عنوان دین صلح معرفی می‌شود—باوری که بر تسلیم در برابر اراده خداوند، صلح با دیگران، و هماهنگی در جامعه تأکید دارد. واژه «اسلام» از ریشه «س-ل-م» گرفته شده که به معنای صلح، تسلیم، و امنیت است. در ادامه، آیاتی از قرآن را بررسی می‌کنیم که اسلام را دین صلح معرفی می‌کنند.
یکی از آیات مهم درباره صلح و ارزش زندگی در سوره مائده (۵:۳۲) آمده است:
«به همین دلیل، بر بنی‌اسرائیل مقرر داشتیم که هر کس انسانی را بدون اینکه قاتل باشد یا فسادی در زمین کرده باشد، بکشد، چنان است که گویی همه انسان‌ها را کشته است. و هر کس انسانی را زنده نگه دارد، چنان است که گویی همه انسان‌ها را زنده کرده است.»
این آیه نشان می‌دهد که اسلام بر حفظ جان و منع آسیب به دیگران تأکید دارد. قتل یک انسان بی‌گناه به منزله قتل تمام بشریت و نجات جان یک نفر برابر با نجات همه بشر دانسته شده است.
این پیام روشنی از ارزش‌های صلح، رحمت و احترام به زندگی در اسلام است.
سوره بقره (۲:۲۰۸) از مؤمنان می‌خواهد که به طور کامل به اسلام وارد شوند و صلح را در زندگی‌شان جای دهند:
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید! همگی در آیین اسلام داخل شوید و از گام‌های شیطان پیروی نکنید، که او دشمنی آشکار برای شماست.»
این آیه بر تسلیم کامل در برابر خداوند تأکید دارد، که پایه‌ای برای آرامش و صلح فردی و اجتماعی در اسلام است.
سوره نساء (۴:۱) به یگانگی بشر اشاره دارد و لزوم عدالت و صلح اجتماعی را بیان می‌کند:
«ای مردم! از پروردگارتان پروا کنید، که شما را از یک نفس آفرید، و همسرش را نیز از او آفرید، و از آن دو، مردان و زنان بسیاری را گستراند. از خدا پروا کنید، همان کسی که به نام او از یکدیگر درخواست می‌کنید، و پیوند خویشاوندی را قطع نکنید. همانا خداوند مراقب شماست.»
این آیه اصول همزیستی مسالمت‌آمیز، عدالت و احترام میان انسان‌ها را تأیید می‌کند.
سوره فرقان (۲۵:۶۳) خصوصیات بندگان راستین خداوند را بیان می‌کند:
«و بندگان خدای رحمان کسانی‌اند که با فروتنی بر زمین راه می‌روند، و چون نادانان با آنان سخن گویند، می‌گویند: «سلام.»»
این آیه تواضع، آرامش و رفتار صلح‌طلبانه مؤمنان را به عنوان الگوی اسلامی معرفی می‌کند.
سوره حجرات (۴۹:۱۰) درباره اتحاد و صلح در جامعه مسلمانان می‌فرماید:
«مؤمنان برادر یکدیگرند، پس میان برادرانتان صلح برقرار کنید، و از خدا پروا کنید، باشد که مورد رحمت قرار گیرید.»
این آیه اهمیت آشتی و حل اختلاف میان مسلمانان را یادآور می‌شود و بر مسؤولیت فردی در ایجاد صلح تأکید دارد.
سوره انفال (۸:۶۱) به صلح در زمان درگیری اشاره دارد:
«و اگر آنان به صلح تمایل نشان دهند، تو نیز به آن تمایل نشان بده، و بر خدا توکل کن. بی‌گمان، او شنوا و داناست.»
اسلام حتی در شرایط دشوار نیز خواهان صلح است، و این آیه مسلمانان را به آشتی و اعتماد به خداوند در روند صلح تشویق می‌کند.