در اسلام، مفاهیم بهشت (جَنَّة) و جهنم (جهنَّم) جزء اصول اصلی ایمان به زندگی پس از مرگ هستند. مسلمانان اعتقاد دارند که پس از مرگ، هر فرد بر اساس اعمالش در این دنیا دوباره زنده می‌شود و توسط الله قضاوت می‌شود. کسانی که زندگی پرهیزگارانه‌ای داشته‌اند و در تسلیم شدن به اراده الله عمل کرده‌اند، به زندگی ابدی در بهشت پاداش می‌گیرند، در حالی که کسانی که هدایت الله را رد کرده‌اند، در جهنم مجازات می‌شوند. در ادامه، ما توصیف‌های بهشت و جهنم در اسلام، معیارهای ورود به هر کدام و اهمیت آن‌ها در آموزه‌های اسلامی را بررسی می‌کنیم.
آخرت در اسلام یک باور بنیادی است. مسلمانان باور دارند که زندگی در این دنیا یک آزمایش است و نتیجه آن آزمایش سرنوشت هر فرد را در آخرت تعیین می‌کند. روز قیامت (یوم القیامه) روزی است که همه مردم از نو زنده خواهند شد و بر اساس اعمال، نیت‌ها و ایمانشان در طول زندگی قضاوت خواهند شد. کسانی که در این آزمایش موفق شوند، به زندگی ابدی در بهشت پاداش خواهند گرفت، و کسانی که شکست بخورند، در جهنم مجازات خواهند شد.
"و کسانی که ایمان آورده‌اند و اعمال شایسته انجام داده‌اند در بهشت خواهند بود، اما کسانی که کافر شده‌اند و نشانه‌های ما را رد کرده‌اند در آتش جهنم خواهند بود." 32:19
قرآن تأکید می‌کند که آخرت یک واقعیت اجتناب‌ناپذیر است و هر روح بر اساس انتخاب‌هایی که در این دنیا داشته، یا پاداش ابدی خواهد گرفت یا مجازات خواهد شد.
در اسلام، جَنَّة (بهشت) به عنوان مکانی برای خوشبختی ابدی و پاداش برای کسانی که از هدایت الله پیروی کرده‌اند توصیف شده است. این مکانی است که در آن هیچ دردی، غمی یا رنجی وجود ندارد و مؤمنان برای اعمال نیک خود پاداش می‌گیرند. قرآن توصیف‌های روشنی از زیبایی و نعمت‌های بهشت ارائه می‌دهد که باغ‌ها، رودخانه‌ها، میوه‌ها و نعمت‌هایی را که فراتر از تصور انسانی هستند در بر دارد.
"به یقین کسانی که ایمان آورده‌اند و اعمال شایسته انجام داده‌اند، بهترین موجودات خواهند بود. پاداش آن‌ها نزد پروردگارشان بهشت جاودانی است که زیر آن نهرها جاری است و در آنجا برای همیشه خواهند ماند." 98:7
در بهشت، کسانی که پرهیزگار بوده‌اند، شادی و آرامشی غیرقابل تصور را تجربه خواهند کرد. قرآن درباره باغ‌هایی صحبت می‌کند که زیر آن‌ها رودخانه‌ها جاری است، محل‌های اقامت ابدی و ارتباطی دائمی با الله. مؤمنان در محاصره نعمت‌هایی مانند غذای خوشمزه، نوشیدنی، لباس‌های خوب و همراهان زیبا خواهند بود. مهم‌ترین چیز این است که آن‌ها در حضور الله خواهند بود و رحمت و لطف او را تجربه خواهند کرد.
ورود به بهشت به کسانی داده می‌شود که به یگانگی الله (توحید) ایمان داشته باشند، اعمال صالح انجام دهند و از تعالیم پیامبر محمد (صلى الله عليه وسلم) پیروی کنند. قرآن تأکید می‌کند که هیچ‌کس نمی‌تواند به بهشت وارد شود مگر با رحمت الله، و این پاداش برای کسانی است که تلاش می‌کنند زندگی خود را بر اساس ایمان، صداقت و تسلیم در برابر الله بگذرانند.
جهنم (جهنَّم) مخالف جَنَّة است و در قرآن به عنوان مکانی برای مجازات شدید کسانی توصیف شده است که هدایت الله را رد کرده‌اند و زندگی گناه‌آلودی داشته‌اند. جهنم مکانی برای عذاب و رنج ابدی است که در آن کسانی که به الله ایمان ندارند، گناهان بزرگ بدون توبه انجام داده‌اند، یا پیام قرآن و پیامبر محمد (صلى الله عليه وسلم) را رد کرده‌اند، مجازات می‌شوند. قرآن جهنم را مکانی از آتش، آب جوش و انواع دیگر عذاب‌ها توصیف می‌کند.
"بی‌گمان کسانی که کافر شدند و ظلم کردند، الله هرگز آن‌ها را نخواهد بخشید. و آن‌ها از آتش نمی‌توانند فرار کنند." 4:168
جهنم مکانی است که در آن کافران و کسانی که ظلم‌های بزرگ مرتکب شده‌اند، به طور ابدی مجازات خواهند شد. قرآن مجازات در جهنم را به صورت فیزیکی دردناک توصیف می‌کند، با آتشی که پوست را می‌سوزاند و آبی جوشان که بدن را می‌سوزاند. سایر انواع مجازات‌ها نیز وجود دارند، مانند کشیدن فرد از میان آتش سوزان و پوشاندن لباس‌های از مس ذوب شده. عذاب در جهنم به شدت دردناک و دائمی است و هیچ‌گونه رهایی برای بدکاران وجود ندارد.
با این حال، اسلام همچنین تعلیم می‌دهد که الله بسیار مهربان است و هر کسی که قبل از مرگ به طور صادقانه توبه کند، بخشیده خواهد شد. قضاوت نهایی در دستان الله است و او تنها کسی است که تصمیم می‌گیرد که چه کسی به جهنم می‌رود و چه کسی به بهشت، بر اساس عدالت و رحمتش.
در اسلام، سرنوشت هر فرد در روز قیامت توسط قضاوت الله تعیین می‌شود. معیارهای اصلی برای ورود به جَنَّة (بهشت) شامل ایمان به الله، اعمال صالح و صداقت در عبادت است. کسانی که به یگانگی الله (توحید) ایمان دارند، به تعالیم قرآن عمل می‌کنند و تلاش می‌کنند زندگی خوبی داشته باشند، با پاداش ورود به بهشت روبه‌رو خواهند شد.
"بی‌گمان کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند - آن‌ها بهترین موجودات هستند." 98:7
از سوی دیگر، کسانی که هدایت الله را رد کرده‌اند، رفتار گناه‌آلود دارند و بر خلاف دستورات الله زندگی می‌کنند، در جهنم مجازات خواهند شد. با این حال، الله دانا و عادل است و تنها او می‌داند که سرنوشت نهایی هر فرد چیست. قرآن تأکید می‌کند که الله رحیم است و حتی کسانی که گناهان بزرگ مرتکب شده‌اند می‌توانند در صورتی که پیش از مرگ به طور صادقانه توبه کنند، بخشیده شوند.
قضاوت نهایی بر اساس اعمال، نیت‌ها و ایمان هر فرد خواهد بود. مفهوم مسئولیت در اسلام مرکزی است و هر فرد برای اعمال خود در روز قیامت مسئول خواهد بود.
در حالی که اسلام می‌آموزد که جهنم مکانی برای مجازات شدید گناهکاران است، همچنین رحمت الله را تأکید می‌کند. الله در قرآن به عنوان مهربان‌ترین (الرحمن) و دلسوزترین (الرحیم) توصیف شده است. رحمت الله وسیع است و همه چیز را در بر می‌گیرد و او همیشه آماده است که به کسانی که صادقانه توبه می‌کنند، بخشش دهد.
"و پروردگارت بخشنده و پر از رحمت است. اگر او بخواهد آن‌ها را به خاطر آنچه که انجام داده‌اند مجازات کند، به سرعت مجازات آن‌ها را به تأخیر می‌اندازد. اما برای آن‌ها یک موعد معین است که هرگز از آن فرار نخواهند کرد." 18:58
اسلام به مؤمنان توصیه می‌کند که به طور منظم از الله بخشش بخواهند، از طریق نماز و توبه (توبه). حتی اگر فردی گناهان بزرگی مرتکب شده باشد، او هرگز از رحمت الله خارج نخواهد بود، به شرطی که به طور صادقانه توبه کند و به سوی او بازگردد. امید به رهایی از رحمت الله بخش اساسی آموزه‌های اسلامی است.