حضرت موسی (علیه السلام) در اسلام یکی از مهم‌ترین و برجسته‌ترین پیامبران است. او بیشتر از هر پیامبر دیگری در قرآن ذکر شده است و داستان او نقش اساسی در آموزه‌های اسلامی دارد. او نقش کلیدی در آزادسازی بنی‌اسرائیل از ظلم فرعون داشت و پیام الله را به مردم رساند. در ادامه، زندگی و ماموریت حضرت موسی (علیه السلام) از دیدگاه اسلامی بررسی می‌شود.
حضرت موسی (علیه السلام) در زمانی متولد شد که فرعون مصر دستور قتل تمامی نوزادان مذکر بنی‌اسرائیل را داده بود. مادر او، از ترس جان او، به الهام الله او را در یک سبد قرار داد و به دریا انداخت. الله سبد را به قصر فرعون هدایت کرد و همسر فرعون، آسیه، آن را یافت و با دلسوزی او را به فرزندخواندگی پذیرفت.
با وجود اینکه حضرت موسی (علیه السلام) در خانه فرعون بزرگ شد، همیشه از ریشه واقعی خود به عنوان یکی از بنی‌اسرائیل آگاه بود. دوران کودکی او در قصر پر از مبارزات درونی میان دنیای قدرت و رنج مردمش بود. با بزرگ‌تر شدن، او از ظلم‌هایی که مردمش تحت سلطه فرعون تحمل می‌کردند آگاه شد و احساس مسئولیت به عنوان پیامبر را آغاز کرد.
قرآن لحظه‌ای را توصیف می‌کند که حضرت موسی (علیه السلام) پس از کشتن یک سرباز مصری که یک اسرائیلی را مورد آزار قرار داده بود، از مصر فرار کرد. او به سرزمین مدین گریخت و در آنجا پناه یافت و برای خانواده حضرت شعیب (علیه السلام) کار کرد. در این زمان بود که الله او را به پیامبری برگزید و از او خواست که به مصر بازگردد تا با فرعون مقابله کند و بنی‌اسرائیل را آزاد کند.
الله به حضرت موسی (علیه السلام) فرمان داد که به مصر بازگردد و پیام خود را به فرعون برساند و از او بخواهد که بنی‌اسرائیل را از بردگی آزاد کند و تنها الله را پرستش کند. حضرت موسی (علیه السلام) در ابتدا در برابر این ماموریت بزرگ احساس ناتوانی کرد و از الله خواست که برادرش حضرت هارون (علیه السلام) را به عنوان دستیار برای او منصوب کند که الله این درخواست را پذیرفت. آنها با پیام یکتاپرستی و عدالت به فرعون رفتند.
فرعون پیام را رد کرد و با تکبر خود را خدا دانست و از پذیرفتن دعوت الله سر باز زد. با وجود معجزاتی که حضرت موسی (علیه السلام) به فرعون نشان داد، مانند تبدیل عصا به مار و روشن شدن دست او، قلب فرعون سخت و از تسلیم شدن به اراده الله امتناع کرد.
در پاسخ به لجاجت فرعون، الله سلسله‌ای از بلاها و معجزات را برای مردم مصر فرستاد تا آنان را بترساند. این بلاها شامل سیلاب‌ها، ملخ‌ها، قورباغه‌ها و تغییر آب نیل به خون بود. هر بار فرعون از توبه کردن امتناع می‌کرد و مردمش همچنان در عذاب بودند. در نهایت، الله حضرت موسی (علیه السلام) را مامور کرد که بنی‌اسرائیل را از مصر بیرون ببرد و آنها را از دریای سرخ عبور دهد.
وقتی که فرعون و ارتشش بنی‌اسرائیل را تعقیب کردند، الله به حضرت موسی (علیه السلام) فرمان داد که عصای خود را به دریای سرخ بزند. در یک معجزه بزرگ، دریا شکافته شد و مسیری از خشکی برای عبور بنی‌اسرائیل ایجاد گردید. وقتی ارتش فرعون خواست که دنبال آنها بیاید، دریا به حالت اولیه خود بازگشت و تمام ارتش غرق شد.
این واقعه نقطه عطفی در تاریخ بنی‌اسرائیل بود که اکنون از ظلم فرعون آزاد شده بودند. قرآن این لحظه را نشانه‌ای از قدرت و رحمت الله توصیف می‌کند و آن را به عنوان نمادی از رهایی الهی برای مظلومان معرفی می‌کند.
پس از عبور از دریای سرخ، بنی‌اسرائیل 40 سال در صحرا سرگردان شدند و در این مدت حضرت موسی (علیه السلام) تورات را دریافت کرد، کتاب الهی راهنمایی. این دوره با چالش‌های بیشتری همراه بود زیرا مردم گاهی از الله روی بر می‌گرداندند و به دلیل نافرمانی تنبیه می‌شدند. با وجود این مشکلات، حضرت موسی (علیه السلام) رهبری ثابت قدم بود و مردمش را به سمت راست‌بینی هدایت می‌کرد.
پس از عبور از دریای سرخ، حضرت موسی (علیه السلام) به کوه سینا صعود کرد، جایی که الله به او تورات را وحی کرد. تورات حاوی دستورات الهی و قوانینی برای بنی‌اسرائیل بود که به آنان می‌آموخت چگونه زندگی درست داشته باشند و وظایف خود را در قبال الله و یکدیگر به جا آورند.
در طول اقامتشان در صحرا، بنی‌اسرائیل با بسیاری از مشکلات روبرو شدند، از جمله بی‌صبری و نافرمانی آنها. در یک مقطع، آنها گاو طلایی را پرستش کردند، عملی که الله را بسیار خشمگین ساخت. حضرت موسی (علیه السلام) با آنها روبرو شد و کسانی که توبه کردند مورد بخشش قرار گرفتند، اما گناهکاران مجازات شدند.
با وجود این مشکلات، حضرت موسی (علیه السلام) به رهبری خود ادامه داد و ایمان، صبر و تسلیم به اراده الله را برای مردم خود مهم دانست. او همچنین آنها را از عواقب نافرمانی هشدار داد و رحمت و عدالت الله را به یادشان آورد.
در اسلام، حضرت موسی (علیه السلام) یکی از بزرگترین پیامبران شناخته می‌شود و داستان او درسی مهم برای مسلمانان دارد. زندگی او نمونه‌ای از صبر، استقامت و ایمان در برابر سختی‌ها است. او همچنین به عنوان یک رهبر قوی شناخته می‌شود که بنی‌اسرائیل را در برابر مشکلات عظیم هدایت کرد و عبادت تنها الله را پایه‌گذاری نمود.
حضرت موسی (علیه السلام) در قرآن بیشتر از هر پیامبر دیگری ذکر شده است و داستان او در بسیاری از سوره‌ها به تفصیل بیان شده است. ماموریت او و چالش‌هایش با فرعون یادآور خطرات تکبر، ظلم و کفر است، در حالی که رهبری او و اعتماد به الله نمونه‌ای از فروتنی، اعتماد و اطاعت از خالق است.
میراث حضرت موسی (علیه السلام) در اسلام فراتر از زمان او روی زمین است. او به عنوان پیامبری که پیام عدالت، شفقت و یکتاپرستی را آورد مورد احترام قرار می‌گیرد. داستان او بخشی مهم از تاریخ اسلام است و آموزش‌های او همچنان مسلمانان را هدایت می‌کند. او همچنین به عنوان یکی از "اولوالعزم" پیامبران شناخته می‌شود، عنوانی که به پنج پیامبر بزرگ الله داده می‌شود: نوح، ابراهیم، موسی، عیسی و محمد (صلى الله عليه وسلم).
علاوه بر این، حضرت موسی (علیه السلام) به عنوان شفاعت‌کننده در روز قیامت شناخته می‌شود. نمونه‌اش از ایمان بی‌نظیر و فداکاری در راه پیام الله او را به عنوان الگویی برای مسلمانان در زندگی خود قرار می‌دهد.