اسلام به این نکته اذعان دارد که انسان کامل نیست. همه افراد گناه می‌کنند، اما آنچه که یک مؤمن را متمایز می‌کند، شناسایی آن گناهان و میل صادقانه به بازگشت به الله است. توبه (Tawbah) دری است که تا زمانی که فرد زنده است، باز است. قرآن و سنت هم‌زمان بر جدیت گناه و بر رحمت بی‌پایان الله برای کسانی که با صداقت به سوی او باز می‌گردند، تأکید می‌کنند.
در اسلام، گناه هر عملی است که بر خلاف دستورات الله یا مثال پیامبر محمد (صلى الله عليه وسلم) باشد. گناه‌ها ممکن است کبیره (گناهان بزرگ) یا صغیره (گناهان کوچک) باشند و نه تنها بر فرد تأثیر می‌گذارند بلکه بر سلامت روحی جامعه نیز تأثیر می‌گذارند.
"و هر مصیبتی که به شما می‌رسد، به خاطر چیزی است که دستان شما به آن دست زده است. اما او بسیاری را می‌بخشد." 42:30
با وجود تأثیرات آنها، گناه‌ها پایان کار نیستند — اسلام همیشه از طریق توبه و اصلاح، راهی برای بازگشت به سوی الله ارائه می‌دهد.
گناهان کبیره شامل اقداماتی مانند شریک قرار دادن الله (شِرک)، قتل، دزدی، شهادت دروغ، ظلم، غیبت و نافرمانی از والدین است. این گناهان در قرآن و حدیث به وضوح هشدار داده شده‌اند.
"اگر شما از گناهان کبیره‌ای که از شما منع شده‌اید اجتناب کنید، ما گناهان صغیره شما را از شما می‌زداییم و شما را به درگاه شریف وارد خواهیم کرد." 4:31
گناهان صغیره ممکن است انباشته شوند و اگر به طور مداوم یا بدون دقت انجام شوند، به گناهان بزرگ تبدیل شوند، بنابراین تأکید بر خوداندیشی و توبه منظم است.
توبه بازگشتی صادقانه به سوی الله است پس از ارتکاب اشتباه. این شامل پشیمانی، ترک گناه، تصمیم به عدم بازگشت به آن و — اگر گناه به دیگران آسیب زده باشد — اصلاح آن است. الله کسانی را که توبه می‌کنند دوست دارد.
"بی‌شک، الله کسانی را که مداوم توبه می‌کنند و کسانی را که خود را پاک می‌کنند دوست دارد." 2:222
توبه حتی پس از چندین شکست نیز پذیرفته می‌شود — تا زمانی که واقعی باشد و تا لحظه مرگ به تأخیر نیفتد.
رحمت الله از هر گناهی بزرگتر است. قرآن تأکید دارد که حتی کسانی که اشتباهات سنگینی مرتکب شده‌اند، اگر با صداقت توبه کنند، دیگر از امید بی‌بهره نخواهند بود.
"بگو: 'ای بندگان من که به خود ظلم کرده‌اید، از رحمت الله ناامید نشوید. به‌راستی که الله تمام گناهان را می‌بخشد.'" 39:53
این آیه یکی از امیدوارکننده‌ترین آیات قرآن است که تسکینی برای هر نفسی است که از گناه احساس گناه می‌کند.
پیامبر محمد (صلى الله عليه وسلم) که از گناه پاک بود، بیش از ۷۰ بار در روز از الله طلب آمرزش می‌کرد. تواضع او برای تمام مؤمنان الگویی است که آنها را یادآوری می‌کند که همیشه با الله در ارتباط باشند و هیچ‌گاه خود را خودرأی ندانند.
"به الله قسم، من از الله طلب آمرزش می‌کنم و روزی بیش از هفتاد بار به سوی او توبه می‌کنم." حدیث - بخاری
برای اطمینان از توبه صادقانه، علما شرایط مهمی را بیان کرده‌اند:
توبه نباید به تأخیر بیفتد زیرا آینده هیچ‌گاه تضمین‌شده نیست. نماز شب، اشک و دعاهای خصوصی از محبوب‌ترین راه‌ها برای ابراز توبه صادقانه هستند.
مهم نیست چند بار سقوط کنید، اسلام شما را به ایستادن دوباره با صداقت و تواضع تشویق می‌کند. گناه آزمایشی است، اما توبه دروازه‌ای است که همیشه باز است. از طریق توبه، دل‌ها پاک می‌شوند، امید دوباره احیا می‌شود و سفر به سوی الله تازه می‌شود.
هرگز ناامید نشوید — تا زمانی که با صداقت به سوی الله بازگردید، او آماده است که شما را ببخشد و بالا ببرد.